Voorlezen met gebaren uit het boekje van BoekStart. Woezel en Pip ligt voor hem. Hij bijt er in, proeft en ruikt eraan alvorens hij het open slaat en het aandachtig gaat bestuderen. Hij ziet allerlei plaatjes maar kan ze niet allemaal onder woorden brengen. Dat kan ook niet want Boris is hier 16 maanden oud. Het uitspreken van woorden is nog moeilijk voor hem. Het woordje ‘bal’ en het woordje ‘daar’ gaat goed. Toch heeft een ander plaatje ook zijn aandacht. En dat laat hij mij weten door er een gebaar van te maken. Hij gebaart dat hij een vis ziet. En nu weet ik als moeder wat écht zijn aandacht heeft. Ik hoef er niet naar te gissen maar kan feilloos aansluiten bij zijn gedachtewereld. De vis. Het filmpje van Boris vind je op https://youtu.be/QQ94ikOjouQ
De BoekStart boekjes
Ze zijn kleurrijk en vertellen verhalen. De BoekStart boekjes sluiten naadloos aan bij de belevingswereld van kinderen. Ze zijn fijn om kinderen er zelf mee te laten spelen of uit voor te lezen. Boeken helpen kinderen om de wereld om hen heen beter te begrijpen. Maar boeken helpen jou als ouder ook om de interesse van je kind te ontdekken. Vooral prentenboeken zijn hier uitermate geschikt voor. Ze bestaan vaak uit verschillende afbeeldingen en als ouder kun je uit deze afbeeldingen een verhaal maken. Een verhaal waarin je je kind meeneemt naar de wereld van het prentenboek zoals jij het als ouder ziet en leest. Maar wanneer je jonge kinderen met gebaren een taal in handen geeft, kunnen zij het verhaal van een prentenboek zelf gaan vertellen. Zoals Boris vertelt dat hij zijn aandacht niet alleen bij de bal heeft maar ook bij de vis van Woezel en Pip.
Voorlezen met gebaren
Door gebaren te gebruiken in combinatie met de gesproken woorden vergroot je de woordenschat bij kinderen. Dat komt omdat kinderen dan visueel, auditief en motorisch bezig zijn met het verwerken van een woord, zij
- zien de plaatjes in het boek en het bijbehorende gebaar (bal en vis)
- horen het woord (moeder praat mee: ‘bal, vis’)
- voelen het woord (gebaar voor bal en vis).
Wanneer kinderen ouder worden en de gesproken woorden meer onder de knie krijgen, blijven gebaren voor hen een meerwaarde hebben. Het verwerken van beelden verloopt nog steeds sneller dan het verwerken van gesproken taal. We zeggen niet voor niets dat kinderen beelddenkers zijn. De lastige begrippen zoals de dagen van de week (maandag, dinsdag…) krijgen met gebaren een plaatje waardoor ze makkelijker onthouden worden. Of het begrijpen en verwoorden van emoties, ook dit gaat eenvoudiger door een gebaar ervan te maken (boos, verdrietig, blij…).
Kinderboeken voor peuters en kleuters zijn onder andere geschreven om kinderen onze complexe taal te leren. Zoals het begrijpen van een verhaal. Leren hoe een zin gevormd wordt. Oorzaak en gevolg kunnen herkennen. Of soms een verhaal na kunnen vertellen of afmaken.
Neem nu het verhaal: ‘Over een kleine mol die wil weten wie er op zijn kop gepoept heeft.’ Het onderwerp spreekt natuurlijk alle kinderen aan. Poep! Maar wanneer je tijdens het voorlezen ook gebaren gebruikt, gaan kinderen het verhaal nog meer beleven.
Maak zelf maar eens het gebaar voor ‘poep’. Niet alleen het uitspreken er van geeft een bepaald gêne gevoel. Met het gebaar erbij zal dit waarschijnlijk versterkt worden. En geloof mij: kinderen vinden het geweldig. En kinderen die iets geweldig vinden, staan open om te leren.
Zo wordt het verhaal van de mol levendig gemaakt met gebaren en kun je als ouder gaan praten over bijvoorbeeld: Wie er het eerst heeft gepoept op zijn hoofd? En wie daarna? Of je stelt vragen als: Hoe zou de mol het vinden dat er iemand op zijn kop gepoept heeft? En waarom wil de mol het weten? Hierdoor gaan kinderen mee denken met het verhaal en leren over onder andere oorzaak en gevolg, tijden zoals: eerst en daarna en een mening te vormen.
En nu jij…
Wil je het verhaal van de mol met gebaren lezen. Bekijk dan ons filmpje via https://youtu.be/i3lyDFkJFZw waarin je naast poep, ook de gebaren voor mol en de andere dieren leert.
Kortom: wil je weten waar de aandacht van jou kind naar uitgaat bij het lezen van een prentenboek, geef hem de taal in handen. En wil je nog meer beleving meegeven aan een verhaal. Maak dan gebruik van ondersteunende gebaren. Plezier en succes verzekerd!
Dit artikel is geschreven door Petra Nell, founder Taal voor Taal baby- en kindergebaren. Na te lezen in het E-magazine van BoekStart aflevering 26 pagina 6 en 7.